NEDERLANDSE EDITIE 2023 - Bestellen onderaan deze pagina
Naar de Friese editie of terug naar voorpagina Goaitsen.nl
Het verhaal
In de rijk geïllustreerde familiekroniek De 13 van Obbe en Sjutje worden de veelbewogen levens beschreven van veeboer Obbe Postma, zijn vrouw Sjutje Ydema, en hun dertien kinderen. Het gezin woonde vanaf 1916 op de boerderij De Tempel in Sandfirderrijp, een uithoek van de Friese rooms-katholieke enclave Blauwhuis.
Door hun erfelijke kwetsbaarheid voor schizofrenie waren de meesten wat de auteurs ‘niet goed’ of op z’n minst ‘wankel van geest’ noemen, in een tijd dat er nog vrijwel geen goede medicijnen waren voor psychische ziekten. Er heeft zich daar in de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw dan ook heel wat afgespeeld. Dat maar liefst zes van de acht zonen in een ‘gesticht’ terechtkwamen, mag wel een unicum heten.
In De 13 van Obbe en Sjutje hebben de auteurs geprobeerd deze aangrijpende familiegeschiedenis zo nauwkeurig mogelijk te reconstrueren aan de hand van bewaard gebleven geschriften en de herinneringen van zo'n veertig mensen die een en ander van dichtbij of van horen zeggen hebben meegemaakt. Dat viel nog lang niet mee, omdat er in gesloten gemeenschappen nog steeds een taboe lijkt te rusten op het benoemen van erfelijke ziektegevallen van de geest. Dit is dan ook een nooit eerder verteld verhaal. Zelfs in de eigen familie werd niet gesproken over wat er in de jaren voor de oorlog allemaal was voorgevallen. Interessant is ook hoe er door verschillende bevolkingsgroepen tegenaan werd gekeken en hoe ermee werd omgegaan.
Aparte hoofdstukken gaan over de erfelijke achtergrond van dit menselijk drama en aan het gesol met psychiatrische patiënten in de oorlogsjaren.
Gelukkig is het niet allemaal kommer en kwel en worden ook de mooie en grappige kanten van de familiegeschiedenis belicht. Een rode draad door het boek vormen de persoonlijke herinneringen en overwegingen van Tilly, als een van de twee kleinkinderen van Obbe en Sjutje.
In twee extra hoofdstukken geeft zij een intieme inkijk in het reilen en zeilen op de boerderij in de jaren zestig en in de praktijk van het roomse leven in de kleine Friese parochie. Een eerbetoon aan haar Limburgse moeder is geschreven in het Zittesj (Sittards).
Over de taal
Uit de inleiding: Dit boek is een bewerking van de Friese uitgave 'De 13 fan Obbe Sjutsje', die ‘Oude Mei’ 2022 verscheen en meerdere herdrukken beleefde. Onmiskenbaar is bij de vertaling een deel van de oorspronkelijkheid en de lokale kleur tussen de regels verdwenen. Daar staat tegenover dat deze uitzonderlijke geschiedenis nu voor een veel groter publiek toegankelijk is.
Info
Auteurs: Mechtilde Postma & Goaitsen van der Vliet
Titel: De 13 van Obbe en Sjutje
Ondertitel: Lotgevallen van een buitengewone boerenfamilie op het voeteneind van de wereld
Verschijningsdatum: 20 september 2023
Taal: Nederlands, Fries (enkele citaten) en Limburgs (Sittard, bladzijden 187 en 189)
ISBN: 9789071610776
Inhoud: 200 bladzijden in kleur met meer dan 150 afbeeldingen, 80.000 woorden
Vorm: Gebonden met harde kaft (hardcover), 220 x 295 x 20 mm.
Gewicht: Twee en een half pond
Publieksprijs: 29,95 euro
Dit boek is een vertaling van de Friese uitgave De 13 fan Obbe Sjutsje (2022)
Meer uit het boek
- Voorwerk met infoblad, titelblad, inhoudsopgave, inleiding, motto's.
- Bijlagen met lijst van medewerkers, toponiemen, huizen en bewoners, en namenregister.
- Verbeterd hoofdstuk Waar komt het vandaan? over de genetische kanten van de zaak.
- Correcties en inhoudelijke verbeterpunten.
Ontvangst van de oorspronkelijke Friese uitgave De 13 fan Obbe Sjutsje (2022)
- Abe de Vries, Het bijzondere verhaal van de dertien van Obbe en Sjutje met een interview met Goaitsen van der Vliet, Friesch Dagblad, 14 mei 2022, hier vertaald uit het Fries.
- Anneke Hol-Steegstra (klinisch psycholoog GGZ Friesland) Geschiedenisboek, documentaire, roman, Website DeRyp, 21 mei 2022, hier vertaald uit het Fries - Het belangrijkste stuk vakliteratuur dat ik de afgelopen tijd heb gelezen.
- Sietse de Vries, It wiene echte menearen, Leeuwarder Courant, 24 juni 2022 - Het is een benauwend, maar ook indrukwekkend portret geworden van een familie waar het noodlot keer op keer toesloeg.
Ontvangst van de Nederlandse uitgave De 13 van Obbe en Sjutje (2023)
- Sandra van de Walle, Aangrijpende familiegeschiedenis uit Ypsilon Nieuws 2023/4, een blad over ontwikkelingen en achtergronden rond psychische kwetsbaarheden.
- Yteke Hettinga, Enige kanttekeningen bij het boek 'De 13 van Obbe en Sjutje' uit de Nieuwsbrief van de Hettinga Stichting, februari 2024.
Extra's
- De Oare útjouwerij, Mediabericht over de Nederlandse editie van De 13 met de bijbehorende poster (aantikken om te vergroten):
- Goaitsen van der Vliet, Bij wijze van bijschrift (tekst bij de familiefoto van 1926)
- Goaitsen van der Vliet, Bij wijze van bijschrift (YouTube-filmpje bij de familiefoto van 1926)
- Facebook-pagina (Nederlands)
Verkrijgbaarheid
Omdat De Oare útjouwerij niet meer is aangesloten bij het Centraal Boekhuis en zelf geen uitgebreide landelijke debiteurenadministratie kan voeren, is het boek niet op voorraad of te bestellen bij de meeste Nederlandse boekhandels.
Uitzonderingen vormen enkele plaatselijke verkooppunten: de boekwinkels van de AFUK in Leeuwarden en van Van der Velde in Sneek en Leeuwarden. Verder nog in Café De Freonskip in Blauwhuis en natuurlijk bij De Oare útjouwerij in Enschede.
Belangstellenden in andere regio’s kunnen het boek het beste rechtstreeks bij de uitgeverij bestellen.
Bestellen
Het boek De 13 van Obbe en Sjutje komt in de bus na overschrijving van 29,95 euro (voor het boek) plus eventueel een vrijwillige bijdrage in de verzendkosten op onze bankrekening, nummer NL96 TRIO 0379 3898 51 bij de Triodos Bank op naam van Bits & Books.
Vermeld daarbij De 13 NL en, vooral niet te vergeten, het adres waar het naar toe moet.
Wie langer dan een week op een bestelling moet wachten, wordt aangeraden hieronder bij de Berichten voor bestellers te kijken.
Facturering met btw en quantumkorting zijn mogelijk op verzoek.
Berichten voor bestellers
De volgende personen kunnen we het boek pas sturen als we weten waar het naar toe moet:
- Mw. S.A. Alberts-Siemonsma e/o Hr. G.H. (22 aug. 2023).
Boekhandel
Door de luxe uitvoering van het boek en de relatief kleine oplage zijn de productiekosten per exemplaar zo hoog, dat de boekhandelskorting niet meer dan 30% kan bedragen.
Boekhandelsbestellingen van losse exemplaren kunnen door onze beperkte distributiemogelijkheden doorgaans niet in behandeling worden genomen.
Naar de pagina over de oorspronkelijke, Friese uitgave De 13 fan Obbe Sjutsje.
Alle andere nog leverbare uitgaven van De Oare útjouwerij staan in de Fondslijst.